Skip to main content

Mothúcháin

2025-09-19 Bríd Ní Fhearghaile

Flashcard Slideshow avaiable here


🧾 Grammar Note: Expressing Feelings in Irish

  • In Irish, feelings are expressed with prepositions (not adjectives).
  • Most often we use the preposition ar (“on”).

Examples:

  • Tá áthas ar Sheán. → John is happy.
  • Tá ocras orm. → I am hungry.
  • Tá tart ort. → You are thirsty.
  • Feelings are not permanent – they come and go.

Other prepositions:

  • as → pride, shame, success (Tá bródúil asam.)

😊 Common Feelings with “ar”

EnglishIrish
I am hungryTá ocras orm
You are thirstyTá tart ort / oraibh
He is afraidTá eagla air
She was worriedBhí imní uirthi
We will be tiredBeidh tuirse orainn
They were surprisedBhí an-iontas / ionadh orthu
My parents were disappointedBhí díomá ar mo thuismitheoirí
My parents were disappointed with meBhí díomá ar mo thuismitheoirí liom / Bhí mo thuismitheoirí díomách liom
I am a bit suspicious of himTáim rud beag in amhras / amhrasach fút

🙋 Feelings with “as”

EnglishIrish
My sister was proud of meBhí mo dheirfiúr bródúil asam
I am ashamed of youTá náire orm asat
I was happy about their successBhí áthas orm as a gcuid rath
She doesn’t believe in herselfNíl muinín aici aisti féin

📖 Extra Vocabulary & Expressions

  • Eagla (fear): Bhí mé ag crith le heagla. – I was shaking with fear.
  • Ocras (hunger): Táim stiúgtha leis an ocras. – I am starving.
  • Tart (thirst): Táim marbh leis an tart. – I am dying of thirst.
  • Imní (worry): Táim cráite le himní. – I am worried sick.
  • Tuirse (tiredness): Bhí mé tuirseach traochta/spíonta. – I was exhausted.
  • Ionadh/iontas (surprise): Tháinig sé aniar aduaidh orm. – It took me by surprise.
  • Díomá (disappointment): Bhí díomá an domhain orm nuair … – I was bitterly disappointed when...

🗣️ Seanfhocail (Proverbs)

  • Is domhain é poll an amhrais. – Deep is the hole of doubt.
  • Is maith an t-anlann an t-ocras. – Hunger is the best sauce.
  • Is cuid den ghaoise an eagla. – Fear is part of wisdom.
  • Gabhann uabhar roimh thubaiste. – Pride comes before a fall.

✍️ Practice Sentences

  • Beidh díomá ar a thuismitheoirí nuair a fhaigheann siad amach gur theip air ina chuid scrúdaithe. → His parents will be disappointed when they find out he failed his exams.

  • Tá tuirse an domhain ar na páistí mar d’éirigh siad ag a 6 a chlog ar maidin. → The children are extremely tired because they got up at 6 o’clock.

  • Bhí Finn amhrasach faoi Oscar nuair a chuir Oscar droch-chárta síos sa chluiche Sabatéir. → Finn was suspicious of Oscar when he played a bad card in Saboteur.

  • Tháinig an t-ocras aniar aduaidh orm nuair a chonaic mé na daoine ag ithe sa Bhutrach. → Hunger came over me when I saw people eating in the Buttery.

  • Bhí mé cráite le himní nuair a d’oscail mé an páipéar scrúdaithe. → I was sick with worry when I opened the exam paper.


💬 Speaking Prompts

Talk about:

  • Rud a chuireann eagla ort… → Tá eagla orm roimh …
  • Rud a chuireann fearg ort… → Bím ar buile nuair …
  • Rud a chuireann áthas ort… → Cuireann sé gliondar croí orm nuair …
  • Rud a chuireann suaimhneas ort… → Bím ar mo shuaimhneas nuair …
  • Rud a chuireann imní ort… → Is cúis mór imní é … dom
  • Rud a chuireann bród ort… → Líonadh mo chroí le bród nuair …